***Börteçine Loncası İletişim Sayfası**(Yeni)

[ustax66]

Rock

Rock, 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmış (1950'lerin başlarında), genellikle elektro gitar, bas gitar, klavye ve bateri gibi enstrümanlarla beraber vokal melodi taşıyan popüler müzik formudur. Org ve piyano gibi klavyeli enstrümanlara da rock'ta sıkça rastlanabilir. Saksafon gibi üflemeli çalgılar rock'ın ilk hallerinde oldukça sık kullanılmış olsa da yeni rock türlerinde nadiren görülürler.

Rock müzik, genellikle tek başına yapılmaz. Sanatçı ismi olarak ortaya tek bir ad çıkabilir ama genellikle bu müzik türü, bir grupla yapılır. Vokailst/solist (şarkı söyleyen kişi) 'nin yanı sıra, elektro gitarist, bas gitarist, bateri, bir veya iki ritim gitarist ile klavye (piyano, org, elektro-piyano vs.) vardır.

[ustax66]

Led Zeppelin

Led Zeppelin İngiliz Rock grubudur ve Rolling Stone dergisi tarafından; "tartışmasız rock tarihinin en uzun soluklu gruplarından biri" olarak tanımlanmıştır. Led Zeppelin, gitarda Jimmy Page, davulda John Bonham, bas gitarda John Paul Jones ve vokalist olarak da Robert Plant tarafından dört kişilik bir grup olarak kurulmuştur. Grup, Deep Purple ve Black Sabbath ile Hard Rock ve Heavy Metal'in öncülerinden sayılır.

1968 yılında kurulan grup daha çok Heavy Metal müzik tarzının öncülerinden biri olarak tanınsa da yaptığı müzikle Blues, Rockabilly de dahil olmak üzere birçok farklı popüler müzik türünü aynı potada eritti. Popüler ve kolay erişilebilir kalmakla beraber istikrarlı bir şekilde yenilikçi olunabileceğini de kanıtlamışlardır. 1980 yılında John Bonham'ın ölümüyle dağılan grup hâlâ Rock müzik tarihindeki etkileri nedeniyle saygı görmeye devam etmektedir.

Grup, bugüne kadar 111 milyonu Amerika'da olmak üzere dünya genelinde toplam 300 milyonun üzerinde albüm satışına ulaşmıştır (Amerika'da satış sıralamasında The Beatles'ın ardından ikinci sıradadır).

"Stairway to Heaven"ın yanı sıra en popüler parçalarından bazıları: "All My Love", "Thank You", Babe I'm Gonna Leave", Rock and Roll", "Black Dog", "Heartbreaker", "Living Loving Maid", "Immigrant Song", "Kashmir","Since I've Been Lovin' You", "Dazed and Confused", "Misty Mountain Hop", "Whole Lotta Love", "Communication Breakdown", "Achilles Last Stand", "Fool in the Rain", "Moby Dick", "When the Levee Breaks", "No Quarter", "Good Times, Bad Times" ve "The Song Remains The Same"

Led Zeppelin'in adı bulunmayan dördüncü albümünün kapağında grup elemanlarının imza olarak kullandığı dört mistik şekil Zoso.svg bulunmaktadır: John Bonham birbirine bağlı üç çemberden oluşan şekli; John Paul Jones özgüven ve ustalığı tasvir eden Kelt şeklini; Robert Plant Mu uygarlığının bir şeklini; ve Jimmy Page de “Zoso” olarak söylenen gizemli şekli. Sözleri İngiliz mistik edebiyatının ünlü kadın yazarlarından Lewis Spence’in “The Magic Arts in Celtic Brain” adlı kitabından etkilenen Robert Plant tarafından yazılan ve elinde mistik güçleri bulunan doğaüstü bir kadının ruhsal arayışlarını içeren ve tüm zamanların en büyük rock şarkılarından biri olarak nitelenen "Stairway to Heaven" şarkısı bu albümde yer almaktadır.

[ustax66]

Ronald Reagan

Ronald Reagan, 6 Şubat 1911'de, Nellie ve John Reagan'ın ikinci oğlu olarak Tampico'da (Illinois) dünyaya geldi. Eureka College'den 1932 yılında mezun olan Reagan, 5 yıl boyunca radyoda spiker olarak çalıştı ve 1937 yılında ilk filmi "Love Is on the Air''de rol aldı. Hollywood'da siyasete gireceğinin işaretlerini veren Reagan, hep Demokrat Parti'ye yakınlığıyla bilindi. Ancak 1962'de Cumhuriyetçi Parti'ye geçti ve ünlü Hollywood yıldızlarının aleyhteki propagandasına rağmen 1966'da Kaliforniya valisi seçildi.

Daha o dönemde gözünü diktiği ABD başkanlık koltuğuna, karşılaştığı zorluklar karşısında pes etmeyerek 1980'de oturdu. Yemin ettiği gün, İran rehine krizinin çözülmesi, iki ay sonra ise bir suikast girişiminden kurtulması, Hollywood'dan kalma 'kahraman' imajını pekiştirmesine neden oldu. 1984'te büyük bir oy farkıyla ikinci kez başkan seçilen Reagan rotasını bu kez, komünizm ve SSCB'ye çevirdi. Silahlanma harcamalarını artırdı ve SSCB'nin rekabet edemeyeceği maliyetteki 'Yıldız Savaşları' projesini geliştirdi. Bir yandan da 1985'te iktidara gelen SSCB lideri Mihail Gorbaçov'la beklenmedik bir yakınlık kurdu.

SSCB'de reform çabalarına destek verir göründü, Orta Menzilli Nükleer Silahlar anlaşmasını imzaladı ve Soğuk Savaş'ın Washington lehine sonuçlanması ona 'SSCB'yi dağıtan lider' ünvanını kazandırdı. Birçok siyasetçiye göre Reagan, Gorbaçov'a, Sovyetler'in sonunun gelmesi için yardımcı olmuştu. Reagan'ın savunma proje ve harcamalarına 'nefesi yetmeyen' SSCB'nin 'oyundan çekildiği' yorumları yapılmaya başladı. Reagan, 1989'da görevden ayrılırken, seçimi dönemin Başkan Yardımcısı George Bush kazandı. Uzmanlara göre 'selefi'nin Sovyet politikasını aynen uygulayan Bush da 'Reagan'ın ektiğini biçti' ve SSCB Aralık 1991'de resmen dağıldı. 'Sovyetler'i dağıtan adam' sıfatı alan Reagan'ın iki dönemlik başkanlık döneminde, dünya siyasetinde 'baş ağrıları' da oldu. Lübnan iç savaşına müdahale etmesinin karşılığını Ekim 1983 yılında 250 deniz piyadesinin öldürüldüğü bombalı saldırıyla aldı.

[ustax66]

CIA

Central Intelligence Agency (Kısaca: CIA; Türkçe: Merkezi İstihbarat Teşkilatı), 1947'de ABD başkanlarından Harry Truman döneminde kurulan, ABD'nin birimleri için gereken ABD dışı ülkelerle ilgili istihbarat bilgilerini toplayan kurumdur. Merkezi Virginia eyaletindeki Langley'de bulunmaktadır. Direktörlüğünü John Brennan yürütmektedir.

CIA yasasına göre; kurum, organizasyonunu, görevlerini, personellerinin sayısını ve maaşlarını saklı tutmak hakkına sahiptir. Soğuk Savaş yıllarında ve sonrasında CIA pek çok gizli operasyonda rol alarak çeşitli sebepler dolayısıyla siyasi rejimleri zayıflatmaya ve hükümetleri devirmeye çalışmıştır.

1947'de Kongre tarafından, Milli Güvenlik Konseyi ile (National Security Council, NSC) bu konseyin yönetimi altında çalışmak üzere (CIA) kuruldu. CIA, NSC'ye milli güvenliği ilgilendiren konularda bilgi toplayıp verecek, elde edilen bilgileri değerlendirdikten sonra, hükümetle ilgili yerlere ulaştırılmasını sağlayacaktı. CIA; NSC'nin vereceği emirler doğrultusunda, güvenlikle ilgili istihbarat işlerini yerine getiriyordu.

Değişik kesimlerden seçilen CIA direktörleri arasında, ABD'ye başkanlık yapan George W. Bush'un babası George H. W. Bush da bulunmaktaydı.

[ustax66]

Danışma Meclisi

Danışma Meclisi (DM), 12 Eylül 1980 Darbesi'nden sonra, Milli Güvenlik Konseyi'yle (MGK) birlikte, 1982 Anayasası'nı hazırlamak için kurulan Kurucu Meclis'i oluşturan iki organdan biridir.

Milli Güvenlik Konseyi'nin (MGK) çıkardığı 29 Haziran 1981 tarihli ve 2485 sayılı Kurucu Meclis Teşkili Hakkında Kanun'a göre, Kurucu Meclis iki ayrı organdan oluşuyordu; MGK ve DM. Yasama organı işlevi taşıyan DM'nin, doğrudan yasa önerme yetkisinin yanı sıra, MGK'nın gönderdiği yasalar üzerinde değişiklik yapma yetkisi de vardı. Ama kabul ettiği yasa ve kararların kesinleşmesi MGK'nın onayına bağlıydı. MGK ayrıca DM'nin tatilde olduğu sürelerde ve "gerekli görülen hallerde" yasama yetkisini doğrudan kullanabiliyordu.

160 üyesi olan DM'nin üyeleri iki gruptan oluşuyordu. Her ilde vali o ilden DM'ye girecek üye sayısının üç katı sayıda aday saptıyor. MGK'nın bu adaylar arasından seçtiği 120 üye DM'ye katılıyordu. İkinci grup, MGK'nın atadığı 40 üyeydi. DM'ye üye olmak için, yükseköğrenim görmüş, 30 yaşını bitirmiş ve 12 Eylül 1980'den önce herhangi bir siyasal partiye girmemiş olmak gerekiyordu. Ama MGK'nın doğrudan atadığı üyeler için yükseköğrenim kaydı yoktu. 15 Ekim 1981 tarihinde üyeleri belirlenen DM'nin en yaşlı üyesi Sadi Irmak(77), en genç üyesi Mehmet Pamak'tı (31), yaş ortalaması da 52 idi.

DM, 23 Ekim 1981'de açıldı ve başkanlığına Sadi Irmak seçildi. Danışma Meclisi'nin önemli görevleri arasında, yeni bir anayasa ile siyasi partiler ve seçim yasalarının hazırlanması bulunuyordu. 20 Kasım 1981'de iç tüzüğünü hazırladıktan sonra anayasa hazırlama çalışmalarına başladı. Yeni anayasanın hazırlanması için DM İstanbul üyesi olarak görev alan Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Orhan Aldıkaçtı başkanlığında 15 üyeden oluşan bir Anayasa Komisyonu oluşturuldu. 8 aylık çalışma sonunda komisyonun hazırladığı anayasa tasarısı 17 Temmuz 1982 tarihinde Danışma Meclisi Başkanlığı'na sunuldu. Meclis bu taslak üzerinde yaptığı görüşmelerden sonra 23 Eylül 1982'de bir anayasa metni hazırladı. Bu anayasa metni MGK'ya sunuldu. MGK'nın yaptığı değişikliklerden sonra 7 Kasım 1982 halkoylaması ile kabul edildi.

DM üyelerinin geleceğe yönelik siyasal girişimlerde bulunmasını önlemek amacıyla ileride siyasi parti kurucusu olamayacakları hükme bağlanmıştı. Ama sonradan bu hüküm kaldırıldı. DM üyelerinin birçoğu, yeni siyasi partilerin kuruluşuna katıldılar ve önemli görevler üstlendiler. Anayasa'nın geçici 3. maddesi gereğince 6 Kasım 1983 genel seçimlerinden sonra yeni parlamentonun göreve başlaması ve başkanlık divanını seçmesiyle DM'nin hukuksal varlığı sona erdi (1 Aralık 1983).

[ustax66]

Sadi Irmak

Mahmut Sadi Irmak, (d. 15 Mayıs 1904, Seydişehir, Konya - ö. 11 Kasım 1990, İstanbul), Türk siyaset adamı.

1904 yılında Konya Seydişehir'de doğdu. İlk öğrenimini, Rüşdiyeyi ve Konya Sultanisi’ni birincilikle bitirip biyoloji öğretmeni oldu. Aynı yıl İstanbul Hukuk Fakültesi’ne girdi. 1923 yılında İstanbul Üniversitesinde öğrenci olduğu yıllarda Üniversite'nin Devlet Bursu ile Avrupa'ya öğrenci gönderileceğine dair üniversite duvarlarında gördüğü ilana başvuran 150 kişi arasından seçilen 11 kişiden birisi olarak Berlin Üniversitesinde tıp ve biyoloji öğrenimi görüp 1929 yılında pekiyi derece ile tıp doktoru oldu. Hagen ve Düsseldorf hastanelerinde asistan olarak çalıştı.

Yurda dönünce Ankara Hükûmet Tabipliği ve Gazi Terbiye Enstitüsü biyoloji öğretmenliği görevlerinde bulundu. 1933 yılında İstanbul Tıp Fakültesi doçentliğini kazandı. 1940 yılında fizyoloji profesörü oldu.

1943 yılında Konya Milletvekili seçilip, aynı yıl Halkevleri Yüksek Danışma Kurulu Başkanlığı’na, sonra da Diyarbakır Bölge Müfettişliğine getirildi.7 Haziran 1945'te Türkiye'nin ilk çalışma bakanı oldu.1947'de Uluslararası Çalışma Konferansı ikinci başkanlığına seçildi.Eylül 1947'de bakanlıktan ayrıldı.CHP'nin 1950'de seçimleri kaybetmesi üzerine bir süre siyasetten uzaklaştı.

1950 yılında yeniden ilim ve meslek hayatına dönen Irmak, Münih, daha sonra İstanbul Tıp Fakültesi’nde akademik hayatını sürdürdü. 1974 yılında Kontenjan Senatörü seçildi.CHP'nin Milli Selamet Partisi (MSP) ile kurduğu koalisyon hükümetinin istifasından sonra 17 Kasım 1974'te partilerüstü hükümeti kurmakla görevlendirildi.Oluşturduğu hükümet için TBMM'de yapılan güvenoylamasında, 450 milletvekilinden yalnızca 18'inin lehinde oy kullanması dolaysıyla güvenoyu alamamasına karşın 31 Mart 1975'e değin başbakanlık yaptı. 12 Eylül Darbesi'nden (1980) sonra 15 Ekim 1981'de kurulan Danışma Meclisi'ne Konya üyesi olarak atandı ve 27 Ekim'de bu meclisin başkanlığına seçildi. Irmak bu görevi TBMM Başkanlığına Necmettin Karaduman'ın 4 Aralık 1983'te seçilmesine değin sürdürdü.

11 Kasım 1990 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Mezarı Aşiyan Mezarlığı'ndadır.

[ustax66]

BM Güvenlik Konseyi

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in, üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü, en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararları, tüm üye ülkeler açısından bağlayıcılık taşımaktadır. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Tüzüğü'nde açık bir şekilde belirtilmiştir. Daimi üyelerin veto hakları, BM'nin bu kurumunu tam anlamıyla demokratik bir kurum olmaktan çıkarmaktadır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 15 üye ülkeye sahiptir. Bu ülkelerden beş tanesi daimi üye, on tanesi ise seçilmiş üyelerdir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri, aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri olan Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti, SSCB ve Çin Cumhuriyeti'nin halefleri olarak, konsey tarafından tanınmışlardır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde, kararları veto etme hakkı bulunan daimi üyeler Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya ile on geçici üye ülke bulunur. Dönüşümlü 10 üye ülke her iki yılda bir Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan seçimlerle belirlenir. Konsey Başkanlığı ise ayda bir üye ülkeler arasında el değiştirir.

Birleşmiş Milletler'in üyeleri, örgütün hızlı ve etkili hareket etmesini sağlamak için, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında başlıca sorumluluğu Güvenlik Konseyi'ne bırakırlar ve bu sorumluluk gereğince görevlerini yerine getirirken Güvenlik Konseyi'nin kendi adlarına hareket ettiğini kabul ederler.

Güvenlik Konseyi, bu görevleri yerine getirirken Birleşmiş Milletler'in Amaç ve İlkeleri'ne uygun hareket eder.

[ustax66]

Aptullah Kuran

Aptullah Kuran (d. 4 Aralık 1927 - ö. 1 Nisan 2002), Mimar Sinan konusunda yaptığı araştırmalarla tanınan mimarlık tarihçisi.

1948'de Robert Kolej'i bitirdi; 1949-54 arasında ABD'de Yale Üniversitesi'nde mimarlık okudu. Daha sonra aynı okulda lisansüstü çalışması yaptı. Türkiye'ye döndükten sonra 1957'de öğretim üyesi olarak Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'ne girdi. 1962-68 arasında aynı fakültenin dekanlığında bulundu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde yaptığı sanat tarihi doktorasını 1969'da tamamladı. O yıl İstanbul'a giderek Robert Kolej müdür başyardımcılığı görevini üstlendi. 1971'de yeni kurulan Boğaziçi Üniversitesi'nin kurucu rektörlüğüyle görevlendirildi. Beş yıl sürdürdüğü bu göreve 1976'da seçimle bir daha geldi.

Çalışmalarını daha çok akademik alanda sürdüren Kuran, 1983'teki birinci Ağa Han Mimarlık Ödülü gibi çeşitli uluslararası mimarlık yarışmalarında seçici kurul üyeliği yapmıştır. Birçok ulusal ve uluslararası bilimsel toplantıya bildirileriyle katılmış, çok sayıda makale yayımlamıştır. Boğaziçi Üniversitesi kütüphanesine ismi verilmiştir.

[ustax66]

Sertab Erener

Sertab Erener (d. 4 Aralık 1964), Türk şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci ve prodüktör. İstanbul'da doğdu, Işık Lisesi ve İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda sesini geliştirmek için şan eğitimi aldı. Mezun olduktan sonra başta Sezen Aksu olmak üzere birçok sanatçıya vokallik yaptı.

1992'de Aksu'nun desteği ile ilk stüdyo albümü Sakin Ol!'u ve 1994'te ikinci stüdyo albümü Lâ'l'i yayımladı. 1995'te, ilk kez düzenlenen Kral TV Video Müzik Ödülleri'nden En İyi Pop Kadın Sanatçı kategorisinde ödül aldı. 1997'de üçüncü stüdyo albümü Sertab Gibi'yi ve 1999'da kendi adını verdiği Sertab Erener albümünü yayımladı. Albümdeki "Yanarım", "Zor Kadın", "Vur Yüreğim" ve "Yolun Başında" şarkılarını kliplendirdi. Bir sonraki yıl Grammy Ödülü sahibi Porto Rikolu pop şarkıcısı Ricky Martin ile "Private Emotion" şarkısında düet yaptı. 2001'de beşinci stüdyo albümü Turuncu'yu yayımladı. Albümdeki "Kumsalda", "Güle Güle Şekerim" ve "Söz Bitti" şarkılarını kliplendirdi; bir sonraki yılın ilk ayında "Yeni" adını verdiği bir single yayımladı. 2003'ün ilk aylarında, Türkiye'yi Letonya'nın başkenti Riga'da düzenlenecek olan 2003 Eurovision Şarkı Yarışması'nda temsil edeceği açıklandı. 24 Mayıs 2003'te düzenlenen yarışmaya "Everyway That I Can" şarkısı ile katıldı, dört ülkeden tam puan alarak 167 puana kadar yükseldi ve Türkiye'ye yarışma tarihindeki ilk birinciliğini getirdi. 2004'te ilk İngilizce albümü No Boundaries'i, 2005'te yedinci stüdyo albümü Aşk Ölmez'i yayımladı. Albümdeki "Aşk Ölmez, Biz Ölürüz", "Satılık Kalpler Şehri" ve "Kim Haklıysa" şarkılarını kliplendirdi. 2007'de Sertab Goes To the Club adındaki ilk remix albümünü, 2008'de "Hayat Beklemez" single'ını yayımladı. Haziran 2009'da Demir Demirkan ile ortak hazırladığı Painted On Water albümünü yayımladı. Albümde, Anadolu yörelerine ait türküleri batı müziğine uygun olarak düzenletti ve yeniden seslendirdi. Aynı yıl içinde "Bu Böyle" ve "Açık Adres" şarkılarını single olarak satışa sundu. Sekizinci stüdyo albümü Rengârenk'i Haziran 2010'da yayımladı. Albümdeki "Koparılan Çiçekler", "Rengârenk", "Bir Damla Gözlerimde", "İstanbul" ve "Bir Çaresi Bulunur" şarkılarını kliplendirdi. Dokuzuncu stüdyo albümünü ise Türk Sanat Müziği tarzında hazırlayarak Ey Şûh-i Sertab adıyla Nisan 2012'de yayımladı.

Koloratur soprano ses türüne sahip olan Sertab Erener, günümüze kadar yayımladığı dokuz stüdyo albümünün sekizinde şarkılarını Türkçe olarak seslendirmiştir. Kendisinin "Everyway That I Can" şarkısı, Eurovision tarihindeki en iyi şarkılar sıralamasının dokuzuncu sırasında yer almaktadır. Ödülleri arasında yedi Kral TV Video Müzik Ödülü ve iki Altın Kelebek Ödülü bulunmaktadır.

[ustax66]

Ömer Hayyam

Gıyaseddin Eb'ul Feth Ömer İbni İbrahim'el Hayyam veya Ömer Hayyam (Farsça: عمر خیام)(d. 18 Mayıs 1048 - ö. 4 Aralık 1131) İranlı şâir, filozof, matematikçi ve astronom.

Hayyam Nişaburludur. Yaşadığı dönemin ünlü veziri Nizamül-Mülk ve Hasan Sabbah ile aynı medresede zamanın ünlü alimi Muvaffakeddin Abdüllatif ibn el Lübad'dan eğitim görmüş ve hayatı boyunca her ikisi ile de ilişkisini kesmemiştir. Bazı kaynaklar; Hasan Sabbah'ın Rey kentinden olduğu Nizamül-Mülk'ün de yaşça Ömer Hayyam ve Hasan Sabbah'tan büyük olduğunu ve böylece aynı medresede eğitim görmediklerini belirtmektedir. Yine de Ömer Hayyam, Hasan Sabbah ve Nizamül-Mülk'ün ilişki içinde olduklarını inkar etmemektedir. (Kaynak: Semerkant-Amin Maalouf Amin Maalouf'un bu kitabında Hasan Sabbah ve Nizamül-Mülk ile Ömer Hayyam'ın ilişkisini ve hikâyelerini kurgulamış olabileceği de düşünülmelidir. Hayyam'ın kendi dilinden yazılı böyle bir açıklaması yoktur.)

Ömer Hayyam, birçok bilim insanınca Bâtınî ve Mu'tezile anlayışlarına dâhil görülür. Evreni anlamak için, içinde yetiştiği İslam kültüründeki hâkim anlayıştan ayrılmış, kendi içinde yaptığı akıl yürütmeleri eşine az rastlanır bir edebi başarı ile dörtlükler halinde dışa aktarmıştır.

Çadırcı anlamına gelen "Hayyam" takma adını babasının çadırcılık yapmasından almıştır. Ayrıca İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bir semte adını da vermiştir. Tarlabaşı bulvarında Sakızağacı ışıklardan başlayıp, Tepebaşı'na kadar inen caddenin adıdır. Hayyam aynı zamanda çok iyi bir matematikçiydi. Binom Açılımını ilk kullanan bilim insanıdır. Hayyam, genelde şiirlerindeki eğlence düşkünlüğünün belirgin olmasından dolayı Rubaileri ile ünlenmiştir.

Geçmişte yaşamış birçok ünlünün aksine Ömer Hayyam'ın doğum tarihi günü gününe bilinmektedir. Bunun sebebi, Ömer Hayyam'ın birçok konuda olduğu gibi takvim konusunda da uzman olması ve kendi doğum tarihini araştırıp tam olarak bulmasıdır.

Rubaîlerinde; dünya, var oluş, Allah, devlet ve toplumsal örgütlenme biçimleri gibi hayata ve insana ilişkin konularda özgürce ve sınır tanımaz bir şekilde akıl yürüttüğü görülmektedir. Akıl yürütürken ne içinde yaşadığı toplumun ne de daha öncesi zamanlarda yaşamış toplumların kabul ettiği hiçbir kurala bağlı kalmamış, kendinden önce yaşayanların insan aklına koymuş olduğu sınırları kabullenmemiş, bir anlamda dünyayı, insanı, var oluşu kendi aklıyla baştan tanımlamış; bu nedenle de çağını aşarak "evrenselliğe" ulaşmıştır. Ancak unutmamak gerekir ki Hayyam'ın yaşadığı dönem, kendisi gibi çağları aşan ve tarihin gördüğü en büyük düşünürlerden birini yaratacak sosyo-kültürel altyapıya sahipti. Kendi tarihinin belki de en aydınlık dönemlerini yaşayan İslam dünyasında felsefenin hak ettiği ilgiyi gördüğü, Selçuklu saraylarında ise sentez bir Orta Doğu kültürü (Türk-Hint-Arap-Çin-Bizans) oluşmaya başladığı bir dönemde yaşayan düşünür, böylece nispeten yansız ve bilimsel bir öğrenim görmüş, Müslüman fakat felsefeyi günah saymayan bir toplum içinde özgürce felsefe ile ilgilenebilmiştir.

Hayyam, aynı zamanda dünya bilim tarihi için de önemli bir yerdedir.Günümüzde kullanılan Miladi ve Hicri Takvimlerden çok daha hassas olan Celali Takvimi'ni hazırlamıştır. Okullarda Pascal Üçgeni Fransız matematikçi Blaise Pascal'ın soyadıyla olarak öğretilen matematik kavramı aslında Ömer Hayyam tarafından oluşturulmuştur. Matematik, astronomi konularında dünyanın önde gelen bilim insanlarındandır. Birçok bilimsel çalışması olduğu bilinmektedir.

Pek çok Rubai ünü sebebiyle Hayyam'ınkilerine karıştırılmıştır, bilinen kadarıyla Rûbailerinin sayısı 158'dir. Fakat kendisine mal edilenler binin üzerindedir.

Ayrıca Ömer Hayyam için tarihteki ilk bilinen savaş karşıtı eylemci yakıştırması da yapılmaktadır.

Rubailerinin Türkçeye çevirisi farklı birçok çevirmen tarafından yapılmışsa da rubaileri Türk halkına sevdiren çeviri Sabahattin Eyüboğlu tarafından yapılmıştır.

Eserleri;
Hayyam'ın eserlerinden 18 tanesinin adı bilinmektedir, çeşitli bilim dallarında birçok eser yazmıştır.

Ziyc-i Melikşahi. (Astronomi ve takvime dair, Melikşah'a ithaf edilmiştir)
Kitabün fi'l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind. (Geometriye dair)
Risaletün fi Berahin İl Cebr ve Mukabele. (Cebir ve denklemlere dair)
Müşkilat'ül Hisab. (Aritmetiğe dair)
İlm-i Külliyat (Genel prensiplere dair)
Newruzname (Takvim ve yılbaşı tespitine dair)
Risaletün fil İhtiyal li Marifet. (Altın ve gümüşten yapılmış bir cisimde altın ve gümüş miktarının bilinmesine dair. Almanya Gotha kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
Risaletün fi Şerhi ma Eşkele min Musaderat(Öklid'in bir probleminin çözülmesi metoduna dair, Hollanda Leiden kütüphanesinde bir nüshası vardır. F. Woepcke fransızcaya çevirmiştir.)
Risaletün fi Vücud (Felsefede ontoloji bahsine dair. Britanya kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
Muhtasarun fi't Tabiiyat (Fizik İlmine dair)
Risaletün fi'l Kevn vet Teklif (Felsefeye dair)
Levazim'ül Emkine (Meskûn yerlerin iklimi ve hava değişikliklerine dair)
Fil Cevab Selaseti Mesâil ve fi Keşfil Hicab (Üç meseleye cevap ve alemde zıtlığın zorunlu olduğuna dair)
Mizan'ül Hikem (Pırlantalı eşyaların taşlarını çıkarmadan kıymetini bulmanın yöntemine dair)
Abdurrahman'el Neseviye Cevab (Hak Teâlâ'nın alemleri yaratmasının ve insanları ibadetle yükümlü kılmasının hikmetine dair)
Nizamülmülk (Arkadaşı olan vezirin biyografisi)
Eş'arı bil Arabiyye (Arabça rûbaileri)
Fil Mutayat (İlim prensipleri)