Hakkari Çukurca ilçesi Dağlıca bölümünde terör örgütü hain bir saldırı düzenledi. 16 Asker şehit oldu. (2015)
ÖSYM, KPSS sınav sorularının çalındığı iddiaları nedeniyle ortaöğretim ve lisans mezunlarına yönelik KPSS ile Tıpta Uzmanlık Sınavı'nı (TUS) erteledi. (2010)
Irak hükümeti Celal Talabani güçleri dışındaki Kürtler için af ilan ettiğini açıkladı. (1988)
Siyasal yasakların kaldırılması için referandum: 89 bin 251 farkla yasaklar kalktı. Böylece, Süleyman Demirel, Bülent Ecevit gibi 12 Eylül askeri darbesi sonrası kapatılan partilerin liderlerine siyaset yolu açıldı. (1987)
Sovyetler Birliği, Güney Kore havayollarına ait Boeing 747 uçağını düşürdü, 249 kişi öldü. (1980)
Adana'da Sabancı işletmelerindeki 8 bin işçi direnişe başladı. (1980)
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Bülent Ecevit işçilere hitaben; "Tribünlerden sahaya ininiz" dedi. (1980)
Diyarbakır, Lice'de deprem: 2385 kişi öldü. (1975)
Iğdır'da deprem: 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı. (1962)
Kısa adı Eminsu olan Emekli İnkılap Subayları Derneği süresiz kapatıldı. (1961)
Türkiye Milli Güreş Takımı Roma Olimpiyatları'nda serbest güreşte 4 altın, 2 gümüş madalya aldı. (1960)
Başbakan Adnan Menderes, muhalefeti eleştirdi; "İdam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya," dedi. (1958)
Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bombalanması gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi. (1955)
İzmir'de çıkan İleri gazetesi yöneticileri tutuklandı. (1946)
Memurlar Kooperatifinde yolsuzluk. 32 bin şeker karnesi kayboldu. (1945)
Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların Sarı Yahudi yıldızı taşımasını zorunlu kıldı. (1939)
Erzurum'a ilk tren girdi. (1939)
Arjantin'in radikal Başkan Hipolito İrigoyen askeri darbeyle devrildi. (1930)
Ölenler
Türkiye Spor Yazarları Derneği eski Başkanı Onur Belge vefat etti. (2015)
Molly Glynn, Amerikalı aktris (DY-1968) (2014)
Ann C. Crispin, Amerikalı yazar (DY-1950) (2013)
Luciano Pavarotti, italyan tenor , opera sanatçısı(DY-1935) (2007)
Madeleine LEngle, ABDli yazar (DY-1918) (2007)
Akira Kurosawa, Japon yönetmen (DY-1910) (1998)
Sosyalist Parti kurucularından Cenan Bıçakçı. (1995)
Sinema oyuncusu Cevat Kurtuluş. (1992)
Yazar Azra Erhat. (1982)
Spor spikeri ve yazar Eşref Şefik. (1980)
Margaret Sanger, aktivist (DY-1883) (1966)
Güney Afrika Başbakanı Hendrick Frensch Verwoerd. (1966)
Hanns Eisler, besteci (DY-1898) (1962)
Sully Prudhomme, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Fransız şair ve yazar (DY-1839) (1907)
Carlo Antonio Bertinazzi, italyan aktör ve yazar (DY-1710) (1783)
Doğanlar
Max George, ingiliz şarkıcı (1988)
Emir Preldzic, basketbolcu (1987)
Naomie Harris, ingiliz oyuncu (1976)
Carlo Cudicini, italyan futbolcu (1973)
Idris Elba, ingiliz oyuncu, şarkıcı (1972)
John Polson, Avustralyalı yönetmen (1965)
Melih Kibar, bestekar müzisyen (ÖY-2005) (1951)
Roger Waters, müzisyen, Pink Floyd grubunun vokalisti (1943)
Fumihiko Maki, Japon mimar (1928)
II. Petar, Yugoslavya son Kralı (ÖY-1970) (1923)
Tom Florie, Amerikalı futbolcu (ÖY-1966) (1897)
Edward Victor Appleton, ingiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (ÖY-1965) (1892)
Julien Lahaut, Belçikalı Belçika Komünist Partisi Başkanı (ÖY-1950) (1884)
John James Richard Macleod, iskoç hekim, Nobel Tıp Ödülü sahibi (ÖY-1935) (1876)
Jane Addams, Amerikalı reformcu ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ÖY-1935) (1860)
John Dalton, maddenin atomlardan oluştuğuna ilişkin teoriyi geliştirerek çağdaş fiziğin kurucuları arasında yer alan İngiliz kimyacı ve fizikçi. (1766)
Marki Lafayette, Marie-Joseph-Paul-Yves-Roch-Gilbert du Motier, Amerikan Devrimi'nde İngiliz sömürgeciliğine karşı Amerikalıların yanında savaşarak ünlenen Marki Lafayette, Fransız Devriminde de devrimci burjuvazinin safında tyer alarak Fransa'nın en güçlü kişilerinden bir oldu. (1757)
Günün Müziği
Günün Atasözü
Adam olana bir söz yeter.
İyi yetişmiş, kişilikli, anlayışlı, duyarlı kişiler kendilerine söylenen sözü, ilk söylenişinde anlarlar ve sözün gereğini yerine getirirler. Bir sözü defalarca söyleten, söyleyeni zorlayan, çıkmaza sokan kimselerde ise, bir kavrayış noksanlığı, bir ahlâk eksikliği var sayılabilir.
Lokomotiv Yaroslavl buz hokeyi takımını taşıyan Yak-Servis 9634 sefer sayılı Yakovlev Yak-42 tipi uçak Yaroslavl havalimanından kalkışının ardından Volga Nehri'ne düştü. Uçakta bulunan 45 kişiden 43'ü olay anında, Alexander Galimov ise 5 gün sonra hayatını kaybetti. Kazada sadece uçak mühendisi Alexander Sizov hayatta kaldı. (2011)
Desmond Tutu, Güney Afrika’da ilk siyahi Anglikan Kilisesi lideri oldu. (1986)
Kuşadası yakınlarındaki yangın söndürme çalışmalarında 14 er yanarak öldü. (1985)
Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan tek celsede idam cezasına çarptırıldı. (1982)
İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Dostlar Tiyatrosu'nun “Brecht Kabare” oyununu yasaklandı. (1979)
İran'da Şah Muhammed Rıza Pehlevi karşıtı gösterilere 20 bin kişi katıldı. (1978)
İstanbul'da tüp gaz kuyrukları. Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor. (1977)
Ana muhalefet lideri, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, "Sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez" dedi. Demeç, Başbakan Adnan Menderes'in, "idam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya" açıklamasına yanıttı. (1958)
BM'de Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi. (1956)
Türkiye - Irak Dostluk Antlaşması imzalandı. (1947)
Cumhuriyet tarihinin ilk büyük devalüasyonu yapıldı. Bir Amerikan Doları'nın değeri 131.5 kuruştan 280 kuruşa yükseltildi. (1946)
II. Dünya Savaşı; İtalya müttefiklere teslim oldu. (1943)
II. Dünya Savaşı: Nazi Almanyası Londra'yı bombalamaya başladı. 57 gün kesintisiz devam eden gece bombardımanlarına The Blitz adı verilmişti. (1940)
Hatay Devleti Anayasası kabul edildi. Başbakan Abdurrahman Melek, "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır" dedi. (1938)
ABD'li mucit Philo Taylor Farnsworth tamamen elektronik sistemle çalışan ilk televizyonu geliştirdi. (1927)
İkdam, Akşam, İleri, Tercüman-ı Hakikat, Tevhid-i Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi nedeniyle çıkamayınca ortaklaşa "Müşterek" gazetesini yayımlamaya başladı. "Müşterek" gazete iki hafta çıktı. (1923)
İngiliz uçakları Haydarpaşa Garı'nı bombaladı. (1916)
19. yüzyılda Çin üzerindeki ekonomik ve siyasi etkisine karşı çıkartılan bir Boxer Ayaklanması sona erdi. (1901)
Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu. (1822)
Sam Amca takma ismi ABD için ilk defa yerel bir gazetede kullanıldı. (1813)
Moskova'ya yürüyen Napolyon, Rusları şehrin 70 mil batısındaki Borodino'da yendi. (1812)
William Herschel kendi tasarımı olan teleskopla Satürn Bulutsusunu keşfetti. (1782)
Dünyada ilk kez bir denizaltı saldırısı düzenlendi. Amerikalıların imal ettiği Turtle (Tr: Kaplumbağa) adlı araç suyun altından giderek New York limanında demirlemiş İngiliz donanmasının bayrak gemisi HMS Eagle'ın altına zaman ayarlı bir bomba iliştirdi. Saldırı başarısız olmuştur. (1776)
Kanuni Sultan Süleyman, Zigetvar Seferi'nde gut hastalığı yüzünden vefat etti. 28 Kasım 1566'da defnedildi. (1566)
İmparator Titus komutasındaki Roma İmparatorluğu ordusu Kudüs'ü işgal etti, şehir yağmalandı. (70)
Ölenler
Kwon Ri-Se, Japon şarkıcı ve manken (d. 1991) (2014)
Kemal Merkit, Türk motosikletçi (d. 1960) (2012)
John Kluge, Amerikalı iş adamı (d. 1914) (2010)
Muammer Yazar, Türk hukukçu (d. 1917) (2009)
Enver Kaplan, Türk siyasetçi (d. 1921) (2005)
Sergio Endrigo, İtalyan şarkıcı (d. 1933) (2005)
Efkan Efekan, Türk sinema oyuncusu (d. 1935) (2005)
Musa Arafat, Filistinli devlet adamı (d. 1940) (2005)
Spede Pasanen, Finlandiyalı yönetmen (d. 1930) (2001)
Mustafa Tayyar, Türk siyasetçi (d. 1914) (1997)
Mobutu Sese Seko, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı (d. 1930) (1997)
Bibi Besch, Amerikalı aktris (d. 1942) (1996)
Terence Young, İngiliz sinema yönetmeni (d. 1915) (1994)
James Clavell, Avustralyalı yazar (d. 1924) (1994)
Edwin McMillan, Amerikalı nükleer fizikçi (d. 1907) (1991)
Fuat Börekçi, Türk siyasetçi (d. 1909) (1990)
Alan John Percivale Taylor, İngiliz tarihçi ve gazeteci (d. 1906) (1990)
Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar (d. 1908) (1988)
Sait Ağar, Türk siyasetçi (d. 1920) (1987)
Jennifer Kendal, İngiliz aktris (d. 1933) (1984)
Liam O'Flaherty, İrlandalı yazar (d. 1896) (1984)
Christy Brown, İrlandalı yazar ve ressam (d. 1932) (1981)
Celâl Sılay, Türk şair ve öykü yazarı (d. 1914) (1974)
Albert Caraco, Fransız asıllı Uruguay vatandaşı filozof, yazar, denemeci ve şair (d. 1919) (1971)
Karen Blixen, Danimarkalı yazar (d. 1885) (1962)
Pieter Sjoerds Gerbrandy, Hollandalı devlet adamı (d. 1885) (1961)
Wilhelm Pieck, Alman Komünist Partisi ve Komintern yöneticilerinden, Almanya Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı (d. 1876) (1960)
Glenn Scobey Warner, Amerikan futbolu koçu (d. 1871) (1954)
Maria Montez, Dominik asıllı Amerikalı aktris (d. 1912) (1951)
William Stewart Halsted, Amerikalı cerrah (d. 1852) (1922)
William Holman Hunt, İngiliz ressam (d. 1827) (1910)
Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1815) (1871)
Étienne Jacques Joseph Macdonald, Fransız asker (d. 1765) (1840)
Nikola Šubić Zrinski, Hırvat asker (d. 1508) (1566)
Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı'nın 10. Padişahı (d. 1494) (1566)
Niccolò Tribolo, İtalyan manerist sanatçı (d. 1500) (1550)
Doğanlar
George Williams, Galli futbolcu (1995)
Boualem Khoukhi, Katarlı futbolcu (1990)
Yağmur Koçyiğit, Türk voleybolcu (1988)
Kevin Love, Amerikalı basketbolcu (1988)
Georgi Sarmov, Bulgar futbolcu (1985)
João Miranda de Souza Filho, Brezilyalı futbolcu (1984)
Vera Zvonareva, Rus tenisçi (1984)
Mehmet Topuz, Türk futbolcu (1983)
Gökhan Zan, Türk futbolcu (1981)
Nigar Cemal, Azerbaycanlı şarkıcı (1980)
Gabriel Milito, Arjantinli futbolcu (1980)
Emre Belözoğlu, Türk futbolcu (1980)
Ersin Güreler, Türk futbolcu (1979)
Mehmet Ali Nuroğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (1979)
Fedde le Grand, Hollandalı DJ ve prodüktör (1977)
Kaan Berberoğlu, Türk yüzücü (1977)
Oliver Hudson, Amerikalı aktör (1976)
Esra Balamir, Türk model, şarkıcı, oyuncu ve televizyon sunucusu (1975)
Stéphane Henchoz, İsviçreli millî futbolcu (1974)
Shannon Elizabeth, Amerikalı model ve oyuncu (1973)
Alex Kurtzman, Amerikalı yapımcı (1973)
Markus Münch, Alman futbolcu (1972)
Tom Everett Scott, Amerikalı oyuncu (1970)
Tomáš Skuhravý, Çek eski futbolcu (1965)
Eazy-E, Amerikalı Hip-Hop rap sanatçısı (ö. 1995) (1964)
Betül Tarıman, Türk şair (1963)
Hasan Vezir, Türk teknik direktör ve millî futbolcu (1962)
Goran Hadžić, Krayina Sırp Cumhuriyeti eski Devlet Başkanı (1958)
Kış Saati Uygulaması Yürürlükten Kaldırıldı. Yaz saati uygulamasının yıl boyu sürdürülmesi hakkındaki karar, Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlandı. Artık saatler geri alınmayacak. (2016)
Iğdır’dan Dilucu sınır kapısına görevli polis memurlarını götürmekte olan servise bombalı tuzak. Saldırıda 13 polis şehit oldu, 1 polis ağır yaralı. (2015)
Cumhuriyet Halk Partisi'nin 32 sol kanat milletvekili genel merkezi sağcılıkla suçlayan bir muhtıra yayımladı. (1980)
İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti "ekonomik istikrar önlemleri paketi"ni açıkladı. Akaryakıta yüzde 90, demire yüzde 40, kayda yüzde 144, PTT'ye yüzde 100-150 arası zamlar yapıldı. (1977)
Amerika Birleşik devletleri Başkanı eski başkan Richard Nixon'u Watergate olayındaki sorumluluğundan dolayı affetti. (1974)
İstanbul'da seyisler greve başladı. (1971)
Polisin silah kullanma yetkisi genişletildi. (1971)
Balkan Atletizm Yaryımaları'nda maraton dalında İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci oldu. (1968)
Gazeteci İlhami Soysal, kaçırıldı ve feci bir şekilde dövüldü. (1966)
Japonya 48 ülkeyle barış antlaşması imzaladı. (1951)
Nazi Mahkemesi'nin mahkum ettiği Çek edebiyatının başarılı ismi, gazeteci Julius Fuçik idam edildi. (1943)
Ho Şi Minh Vietnam Bağımsızlık Örgütü'nü kurdu. (1941)
İkinci Dünya savaşının başlamasıyla ihtiyat erlerin talim terbiye için çağrılması kararı çıktı. Avrupa'da okuyan Türkiyeli öğrenciler de geri çağrıldı. (1939)
Bulgaristan'da yayımlanan "Yüz ellilikler"in gazetesi Açık Söz kapatıldı. (1931)
İzmir'de 5000 işçi grevde. (1930)
Ölenler
Sencer Divitçioğlu, iktisat ve tarih alanında çalışmaları ile bilinen, akademisyen (DY-1927) (2014)
Şerif Benekçi, yazar (DY-1950) (2008)
Recep Yazıcıoğlu, Süper Vali olarak anılan vali trafik kazasında öldü (DY-1948) (2003)
Leni Riefenstahl, Almanyalı film yönetmeni (DY-1902) (2003)
Brad Davis, Amerikalı sinema oyuncusu (DY-1949) (1991)
Alex North, besteci (DY-1910)(1991)
John Franklin Enders, Nobel Tıp Ödülü sahibi, virolog (DY-1897) (1985)
Hideki Yukawa, Japonyalı fizikçi. Nobel Fizik Ödülü sahibi (DY-1907) (1981)
Zero Mostel, aktör (DY-1915) (1977)
Percy Spencer, mikrodalga fırının da mucidi olan mühendis (DY-1894) (1970)
Hermann Staudinger, Alman kimyager. Nobel Kimya Ödülü sahibi (DY-1881) (1965)
Richard Strauss, Alman besteci (DY-1864) (1949)
Son yıllarda Hayat ve Hatıratım adlı kitapları ile ses getiren, ilk milli eğitim bakanı, Sağlık Bakanı Rıza Nur hayatını kaybetti. (1942)
I. Faysal, Irak Kralı (DY-1883) (1933)
Hermann von Helmholtz, Almanyalı fizikçi (DY-1821) (1894)
Doğanlar
Burcu Esmersoy, sunucu, oyuncu (1976)
Ioamnet Quintero, Kübalı yüksek atlamacı (1972)
Martin Freeman, ingiliz aktör (1971)
Aziz Sancar, bilim adamı. Nobel kimya ödülü sahibi (1946)
Bernie Sanders, Amerikalı senatör (1941)
Cüneyt Arkın, sinema oyuncusu (1937)
İngiliz sinema oyuncusu Peter Sellers. (1925)
Resul Hamzatov, şair,yazar (ÖY-2003) (1923)
Cafer Şerif imami, iran eski Başbakanı (ÖY-1998) (1910)
Hendrik Frensch Verwoerd, Güney Afrika Başbakanı (ÖY-1966) (1901)
Refik Saydam, Türkiye Cumhuriyeti 4. Başbakanı (ÖY-1942) (1881)
Antonín (Leopold) Dvorák. Halk müziğini 19. yüzyıl romantik müziğine dönüştürerek dünya çapında ün kazanan ilk Bohemiali besteci. (1841)
Frederic Mistral, Fransız şair (ÖY-1914) (1830)
Eduard Mörike, Almanyalı şair (ÖY-1875) (1804)
V. Mustafa. 29. Osmanlı padişahı ve 108. İslam halifesidir. (1779)
Günün Müziği
Günün Atasözü
Sağ baş yastık istemez.
Sağlığı yerinde olan bir insanın durup dururken yattığı pek görülmez. Eğer yatmak istiyorsa, bilin ki o hastadır.
Günün Atasözü: Tarlanın iyisi suya yakın, daha iyisi eve yakın.
Tarihte Bugün
Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz dünya güzeli seçildi. Palandüz, 1932'de dünya güzeli seçilen Keriman Halis'ten sonra dünya güzeli seçilen ilk Türkiyeli oldu. (1995)
İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti. (1993)
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu yeniden faaliyete geçti. (1991)
Türk Hava Yolları'nın Frankfurt-İstanbul seferini yapan uçağını yangın söndürme cihazıyla kaçırmaya çalışan Yusuf Örer'in yargılaması sonuçlandı: 8 yıl 4 ay hapis. (1985)
Türkiye'nin Bulgaristan, Burgaz Başkonsolosluğu İdari Ateşesi Bora Süelkan silahlı saldırı sonucu öldü. (1982)
11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfü Ömer Akat'ın Düğün filmi aldı. Perihan Savaş en iyi kadın oyuncu, Hakan Balamir en iyi erkek oyuncu seçildi. (1974)
Keban Baraj ve Hidroelektrik Santralı açıldı. (1974)
İstanbul Ayvansaray'da Cıvata Fabrikası'nda çalışan 215 işçi açlık grevine başladı. (1973)
İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 278 kitabı toplattı. (1972)
İşçiler, İstanbul'da Kavel Kablo Fabrikasını işgal etti. İşgal bir gün sürdü. (1968)
Hükümet, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören kişi ve kuruluşlara yardım kararı aldı. (1955)
Cezayir'de deprem: 1000 kişi öldü. (1954)
Millet gazetesi başyazarı Nurettin Ardıçoğlu 3 sene 2 ay, yazı işleri müdürü Hüsnü Söylemezoğlu 2 sene 1 ay hapse mahkum oldu. (1953)
Kuzey Kore, Başkan Kim İl Sung liderliğinde bağımsızlığını ilan etti. (1948)
İspanya Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı. (1932)
İzmir'in Kurtuluşu. İzmir düşman işgalinden kurtuldu. (1922)
Ölenler
Burgess Meredith, Amerikalı aktör (DY-1907) (1997)
Erik Nilsson, isveçli futbolcu (DY-1916) (1995)
Sırrı Atalay, Siyasetçi, hukukçu (DY-1919) (1985)
Eski Senato başkanlarından Sırrı Atalay ve tiyatro ve sinema oyuncusu Erkan Yücel. (1985)
Sinema yönetmeni ve oyuncusu Yılmaz Güney (1984)
Luis Monti, Arjantinli futbolcu (DY-1901) (1983)
Jacques Lacan, Fransız psikiyatrist (DY-1901) (1981)
Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao Zedong (1976)
Hans Spemann, Nobel Tıp Ödülü sahibi tıpçı (DY-1869) (1941)
Fransız ressam Henri Toulouse-Leutrec. (1901)
Stephane Mallarme, Fransız şair (DY-1842) (1898)
Jules Grevy, Fransız devlet adamı (DY-1807) (1891)
Pieter Brueghel, Hollandalı ressam (DY-1525) (1569)
IV. James, iskoç kralı (DY-1473) (1513)
Çengua, Çin imparatoru (DY-1447) (1487)
I. William, ingiltere kralı (DY-1028) (1087)
I. Olaf, Norveç kralı (DY-960) (1000)
Doğanlar
Gökhan Keser, şarkıcı (1987)
Clayton Snyder, Amerikalı oyuncu (1987)
Alexandre Song, Kamerunlu futbolcu (1987)
İbrahim Kendirci, oyuncu (1986)
Welissa De Souza Gonzaga, Brezilyalı voleybolcu (1982)
Michelle Williams, Amerikalı oyuncu (1980)
Gökçe, şarkıcı (1979)
Arzu Şahin, halk müziği sanatçısı (1978)
Fatih Tekke, futbolcu (1977)
George Perez, Amerikalı aktör (1972)
Tülay Günal, oyuncu (1970)
Adam Sandler, Amerikalı aktör (1966)
Cihat Levent, eski milli basketbolcu (1965)
Başar Sabuncu, oyuncu, senaryo yazarı, yönetmen (ÖY-2015) (1943)
Dennis Ritchie, Amerikalı bilgisayar mühendisi. C programlama dilini ve Unix işletim sistemini yazmıştır. (ÖY-2011) (1941)
Demir Özlü, yazar (1935)
Müşfik Kenter, tiyatro ve sinema sanatçısı (ÖY-2012) (1932)
Sol LeWitt, Amerikalı heykeltıraş ve ressam (ÖY-2007) (1928)
Arthur Jonath, Alman atlet (ÖY-1963) (1909)
İtalyan anti-faşist ozan ve romancı Cesare Pavese. (1908)
Ali Hadi Bara, heykeltıraş (ÖY-1971) (1906)
Abdullah Cevdet, Osmanlı siyaset adamı (ÖY-1932) (1869)
Ekilen tarla yeterince sulanırsa daha fazla ürün verir. Eğer tarla suya yakınsa hem kolay, hem de çok sulanma imkânı doğar. Bu durum da tarlayı değerli kılar. Bu tarla bir de eve yakınsa daha da kıymetli olur. Çünkü bir yandan tarlaya olan ulaşım, bir yandan tarlanın bakımı, bir yandan da tarlanın korunması kolaylaşmış olur.
Kitap Önerimiz: Hüküm Gecesi - Yakup Kadir Karaosmanoğlu
Film Önerimiz: Kanlı Elmas (Blood Diamond)
Tarihte Bugün
Sürgünden ülkesine dönen eski Pakistan Başbakanı Navaz Şerif tekrar sınır dışı edildi ve Suudi Arabistan'a gönderildi. (2007)
Irak Başbakanı İbrahim Caferi, kuzeydeki Telafer'de, kenti teröristlerden temizlemek için operasyon başlatıldığını söyledi. (2005)
Macaristan'ın sınırı açmasıyla, binlerce Doğu Alman vatandaşı ülkelerinden ayrılmaya başladı. (1987)
Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım günü erken genel seçim yapılması kararı aldı. Türkiye 104 seçim bölgesine ayrıldı. En çok milletvekilini İstanbul (45), en az milletvekilini Bilecik (2) ve Hakkari (2) çıkartacak. (1987)
Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nden İspanya'ya döndü. (1981)
Oleyis Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'ndan (Türk-İş) ayrılarak Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) katıldı. (1977)
Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi. (1970)
Türkiye Hindistan'ın Pakistan'dan çekilmesini istedi ve Pakistan'a silah gönderdi. (1968)
Milli Birlik Komitesi 55 toprak ağasını Doğu Anadolu'dan sürmüştü. Meclis, toprak ağalarının köylerine dönüşünü yasalaştırdı. (1965)
Alman askerleri Roma'yı işgal etti. (1943)
İstanbul Kapalıçarşı'da yangın çıktı; 200'den fazla dükkan yandı. (1943)
İngiliz Kraliyet hava Kuvvetleri Almanya'nın Düsseldorf şehrine 100 bin bomba attı. (1942)
Bakanlar Kurulu, Tan, Tasvir-i Efkar ve Haber gazetelerini yedişer gün kapattı. (1940)
Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi. (1934)
Türkiye Komünist Partisi (TKP) Bakü'de kuruldu. (1920)
Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı. (1855)
Küçük Kıyamet olarak da adlandırılan İstanbul Depremi, 13000 kişi öldü. (1509)
Ölenler
Yeşilçam oyuncularından Mahmut Hekimoğlu yaşamını yitirdi. (2016)
Jane Wyman, aktris, Ronald Reagan ilk eşi (DY-1917) (2007)
Bekir Sıdkı Sezgin, bestekar (DY-1936) (1996)
Max Morlock, Alman futbolcu (DY-1925) (1994)
Ebru sanatçısı Mustafa Esat Düzgünman. (1990)
Felix Bloch, Nobel Fizik Ödülü sahib,i isviçreli fizikçi (DY-1905) (1983)
Türkiye İşçi Partisi Adana il eski başkanı Avukat Ceyhun Can öldürüldü. (1979)
Dalton Trumbo, roman, senaryo yazarı (DY-1905) (1976)
Pier Angeli, italyalı aktris (DY-1932) (1971)
I. Ferdinand, Bulgaristan ilk çarı (DY-1861) (1948)
Dimitri Egorov, Rus matematikçi (DY-1869) (1931)
Halk şairi Emrah. (1854)
Doğanlar
Yuki Nishino, Japon buz patenci (1993)
Alexander Zach, Avusturyalı politikacı (LiF). (1976)
Ebru Cündübeyoğlu, oyuncu. (1974)
Guy Ritchie, ingiliz yönetmen (1968)
Colin Firth, ingiliz oyuncu (1960)
Tony Gatlif, Cezayirli yönetmen (1948)
Jose Feliciano, şarkıcı (1945)
Tezer Özlü, yazar (ÖY-1986) (1943)
Stephen Jay Gould, Amerikalı paleontolog (ÖY-2002) (1941)
Karl Lagerfeld, Alman moda tasarımcısı (1938)
Jared Diamond, Amerikalı biyolog, yazar (1937)
Robert Wise, Amerikalı film yönetmeni (ÖY-2005) (1914)
Georges Bataille, Fransız sosyolog ve yazar (ÖY-1962) (1897)
Arthur Compton, Nobel Fizik Ödülü sahibi Amerikalı fizikçi (ÖY-1962) (1892)
Henry Purcell, ingiliz besteci (ÖY-1695) (1659)
Günün Müziği
Günün Hikayesi
İstanbul devamlı bir su problemi içerisindedir. Bu problemin çaresi asırlar önce Kanuni zamanında, Mimar Sinan’ın günlerinde konuşulmuş ve en büyük çare Sinan’la bulunmuştur. İstanbul’un o günkü nüfusu çoğalınca Kanuni Sultan Süleyman, Sinan’ı çağırır, der ki:
“Mimarbaşı, halkımız su ihtiyacı içinde. Bir at yükü suya çok miktar akçe ödüyorlar. Acaba halkımızın bu su ihtiyacını karşılamak için birşeyler düşünmez misiniz?”
Mimarbaşı der ki:
“Sultanım siz müsaade buyurun, ben İstanbul’un çevresini bir dolaşayım, dışarıda mevcut sulan İstanbul’a getirmenin mümkün olup olmadığını bir inceleyeyim ve ondan sonra size bir cevap veririm.”
Ve Sinan Ağa atına biner, yanına yardımcılarını da alır, Çekmece’den başlayarak kıyılan dolaşır, Beşiktaş’a kadar istanbul’un kıyılarında, dereleri, akan sulan tespit eder. Bu suların önü örüldüğü, baraj yapıldığı takdirde nereye kadar yükselir, nereden nereye kemer yapılarak İstanbul’a getirilebilir, bunun günlerce hesabını yapar ve Kanuni’nin huzuruna çıkar. Sultan sorar:
“Mimarbaşı, İstanbul’a su getirmek mümkün müdür?” Mimarbaşının cevabı:
“Beli sultanım, mümkündür. Ancak çok ağır bir şartı var.”
“Nedir o mimarbaşı?”
“Sultanım, altın dolu keseleri uç uca dizmek şartıyla ancak İstanbul’a su gelebilir.”
Kanuni’nin cevabı şu olur:
“Mimarbaşı sen İstanbul’a su getirmenin mümkün olup olmadığını söyle. Eğer mümkünse ben keseleri uç uca değil, yan yana dizmeye razıyım.”
Bunun üzerine Mimar Sinan kolları sıvar ve İstanbul’un dışındaki sulan Kağıthane civarında belli yerlerde toplar, oradan da dere içlerine büyük geçitler yaparak İstanbul’a getirir ve şehrin belli meydanlarında umumi çeşmeler yaparak suyu akıtır. Bu çeşmelerin tamamı da kırkı bulur. Ve Kırk Çeşme suları akmaya başlar.
O güne gelinceye kadar, musluk gibi bir adet olmadığı için sular boşa akıp gitmektedir. O gün çok pahalıya mal olan suyu artık bostanlara, yollara akıtmak istemiyorlar ve ilk defa İstanbul’da lüle dedikleri musluğu çeşmelere koyuyorlar.
Su böylesine pahalıya geldiği ve kıymet kazanmaya başladığı için Kanuni bir ferman çıkanr, der ki: “İstanbul meydanlarındaki umumi çeşmeler halkın malıdır. Hiç kimse bu çeşmelerden gizlice yeraltından evine su alamayacaktır.”
Bu umumi kaidenin bir istisnasını da koyar Kanuni. O da özel olarak Sinan’a iletilir. Denir ki: “Sen İstanbul’a böylesine güzel bir çalışma sonunda kırk çeşme sularını getirdin. Sen evine özel olarak bir lüle su alabilirsin.”
Ve Süleymaniye civarındaki meydan çeşmesinden Sinan’ın evine özel olarak yol yapılır ve su akıtılır. Böylece Mimar Sinan evinde özel suyu olan tek kişi olur.
Mimar Sinan Şehzadebaşı Camiini, Süleymaniye Camiini ve Edirne’deki Selimiye Camiini yaptıktan -sonra yaşlanır. Devir hep öyle geçmemiştir. İtibarının yüksekte olduğu devirde, kendisinin kıymetini takdir edenler bir bir bu dünyadan göçmüşlerdir. Kanuni vefat etmiştir, yerine başka padişahlar geçmiştir. Ve Sinan 99 yaşına gelmiştir. Çevresindeki dostları göçtüğü için de kendisi istanbul’da adeta yapayalnız kalmıştır. Ve yeni bir nesil yetişmiştir.
Bir gün Sinan’ın kapısına birisi gelip dayanır. Kapıyı çalar. Sinan bastonuna dayanarak kapıyı açar, “Buyurun” der.
Gelen meçhul insan, “Ben Topkapı Sarayı postacısıyım. Sizi divana çağırıyorlar. Herhalde bir soruşturmaya tabi tutulacaksınız” der.
Sinan Ağa, bu ihtiyar halinde, dostlarının tümünün göçüp gittiği, kendisini eserleri inşaat halindeyken görenlerin kalmadığı bu ihtiyar dünyada, “Acaba Topkapı Sarayına niye çağırılıyorum?” diye bastonuna dayana dayana gider.
Saraya girer, orada bir soruşturma heyeti kurulmuştur: Kadılar, ulemalar, müftüler, o günün vükelası. Sinan’a şöyle derler: “Sinan Ağa, hakkında şikayet var. Eve su almak yasak olduğu, hiç kimse evine özel olarak su almasın’ diye padişah fermanı olduğu halde, sizin evinizde özel su varmış.”
“Evet,” der, “Cihan Padişahı bana öyle özel olarak müsaade etmişti. İstanbul’a yaptığım, su hizmetinden dolayı sadece benim şahsıma su müsaade etmişti de almıştım.”
“O zaman şu müsaadenizi, fermam görelim de ses çıkarmayalım. Kimseye verilmemesine rağmen, sizinki devam etsin.”
Sinan’ın cevabı şu: “Ben o zaman Cihan Padişahından ferman istemekten hicap etmiştim. Fermanım falan yok, ama su benim evimde akıyor.”
Divan müşkül durumda kalır, konuşmalar olur: “Sinan büyük hizmetler etmiştir, evinde suyu aksın.” Oradan başkaları cevap verir: “Bu Âl-i Osman’a hizmet eden sadece Sinan mı? Sinan gibi daha nice hizmet edenler vardır. Ya onların da evine özel su verilsin, ya da Sinan’a da bu ayrıcalık tanınmasın.”
Divanda uzun münakaşalar olur, son olarak verilen karar şudur: “Sinan gibi diğer hizmet edenlerin de evine su bağlanamayacağına göre, Sinan’a verilen su kesilmeli, fakat şimdiye kadar kullandığı su fermansız kullandığı için bir cezaya mucip olmamalıdır.”
Ve bu karardan sonra Sinan evine gelir. Üzgün, bezgin, fakat fazla müteessir değil. Çünkü Sinan hizmetini Allah için yapmıştır. Kendisine bir ayrıcalık tanınsın, özel bir mükafat verilsin diye değil.
Ve Sinan 100 yaşına girerken hastalanır yatağa düşer. Vefat sırasında bir bezi suya batırıp da dudağına çalmak isterlerken bakarlar ki, evindeki musluktan su akmıyor. İstanbul’a su getiren Sinan, susuz evde vefat eder. Vefat sırasında bu olayı başında konuşanlara verdiği cevap enteresandır:
“Biz hizmetimizi dünyada bir bardak suya satacak kadar menfaat düşkünü değiliz. Biz hizmetimizi Allah için yaptık ve mükafatını da ahirette bekliyoruz. Dünyada evimize su verilmediği için müteessir değiliz.”
Bu olayın bizlere verdiği mesajlar vardır. Dünyaya, şana, şöhrete, dosta, ahbaba, arka olmalara fazla güvenmemeli. Dünya öyle güvenilecek, insanlar öyle bel bağlanacak kadar vefalı değillerdir. Şartlar değişir, bugün sırtımız çok sağlam yerde olur, çok itibarlı insanlarla yakınlığımız olur. Ama yarın bir de bakarız ki, onların hepsi göçüp gitmiş, biz de dayanacak kimse bulamamışız.
Derler ya: “Duvara dayanma yıkılır, insana güvenme ölür.” Öyleyse fani şeylere dayanmamalı, fani şeyleri gaye edinmemelidir. Allah’a dayanmalı, Allah’a güvenmeli ve yaptığımız hizmetleri de Allah rızası için yapmalıyız.
Günün Şiiri
AŞKA SEVDALANMA
Can verme sakın aşka aşk afeti candır
Aşk afeti can olduğu meşhuru cihandır
Sakın isteme sevdayı gam aşkta her an
Kim istedi sevdayı gamlı aşk ziyandır
Her ebrulu güzel elinde bir hançeri honriz
Her zülfü siyah yanında bir zehirli yılandır
Yahşi görünür yüzleri güzellerin emma
Yahşi nazar ettikte sevdaları yamandır
Aşk içre azap olduğu bilirem kim
Her kimseki aşıktır işi ahü figandır
Yadetme güzel gözlülerin merdümi çeşmin
Merdüm deyip aldanma kim içtikleri kandır
Gel derse Fuzuli ki güzellerde vefa var
Aldanmaki şair sözü elbette yalandır
Fuzuli
Günün Atasözü
Olacakla öleceğe çare bulunmaz.
İnsanın kaderinde ne varsa o olur, bunu değiştirmek mümkün değildir. Dünyada olup biten her şey Yüce Allah`ın kaza ve kaderine göre olur. Dolayısıyla ölüm de insanın iradesinin dışındadır. Eceli gelen, günü dolan ölür; bu mutlaka olacaktır, bunun önüne geçilemez.
Kitap Önerimiz
II. Meşrutiyet dönemi, “Sadâ-yı Millet” gazetesi başyazarı Ahmet Kerim, İttihat ve Terakki partisine karşı olanlardandır. Yaşlı annesiyle babadan kalma evlerinde oturur; geçimini de kaleminden kazanır. Gene bir muhalefet gazetesi “Nidâ-yı Hakikat” başyazarı Ahmet Samim ile İttihat ve Terakki’nin kaba kuvvete dayanan yönetimine karşı kalemleriyle savaşa girişen, iki yakın arkadaştır. Ahmet Samim evlidir. O, bunu önemsemez; inandığı dava peşinde korkusuzca yürür; öyle ki arkasındaki hafiyelere bile aldırış etmez. Bu nedenle de kendi ölümünü, bir yerde, kendi hazırlar. Onun ölümüne en çok üzülen de Ahmet Kerim’dir. Hükümet, ölüyü kimseye göstermeden ortadan yok eder. Bu olay Ahmet Kerim’i derinden sarsar, isyana kadar götürür; ne var ki bu çıkış yalnızca düşüncede kalır.
Bir akşamüstü evine dönerken, her eve gelişinde duyduğu piyano sesi onu cezbeder. Ses, Samime adlı kızdan gelmektedir. Ahmet Kerim hiç görmediği ancak hep görmek istediği Samime'yi görmek ister. Aslında ikisi daha önce defalarca karşılaşmışlardır ancak birbirlerini tanımamaktadırlar. Ardından şans eseri tanışırlar. Bu yakınlaşmayı sezen Samime'nin ağabeyi Selim Necati ise görüşmelerine izin verir. Fakat Selim Necati İttihat ve Terakki mensubudur. Amacı, aleyhlerinde yazılan yazının sorumlusunu hapse attırmaktır. Ne var ki, başarır da. Samime bir akşam vakti onu eve çağırır. Ahmet Kerim bu çağrıyı onaylayarak eve gider. Ancak evin erkeklerinden temiz dayak yer. Ölmesine ramak kala yine sevdiceği Samime tarafından kurtarılır. Ancak bundan sonra ona büyük bir kin beslemeye başlar.
Film Önerimiz
1990’larda Sierra Leone’de gelişmekte olan kaos ve iç savaşın fon oluşturduğu Kanlı Elmas, Güney Afrikalı paralı asker Danny Archer (Leonardo DiCaprio) ile Mendeli balıkçı Solomon Vandy’nin (Djimon Hounsou) hikayesini anlatır. Her iki adam da Afrikalıdır, ama geçmişleri ve şartları olabildiğince farklıdır. Ne var ki, hayatlarını değiştirebilecek pembe bir elması bulmak için çıktıkları serüvende yazgıları kesişir. Solomon ailesinden koparılıp, elmas araması için dere kenarı bir yerde esir tutulur. Bir gün bulduğu pembe elması saklar. Ardından fırsattan istifade dereden kaçmayı başarır. Ancak ülke iç savaşta olduğundan dolayı Solomon'ı güvenlik güçleri, kendisine karşıt güç sanır ve yakalayıp hapse atar. Burada karşılaştığı Danny, hapishaneden birinden Solomon'ın pembe elmas bulduğunu adeta haykırır. Bir kaçakçı ve elmas ticaretçisi olan Danny, Solomon'a elmas karşılığında ailesine geri dönmeyi vaat eder.
Şiddetli fırtına nedeniyle Mescid-i Haram'da bulunan bir vinç hacı adaylarının üzerine düştü. Ölü sayısı 107 ye yükseldi. 107 hacı adayı hayatını kaybetti, 238 kişi yaralı. Ölenler arasında 2 Türk de var. (2015)
Milli güreşçi Elif Jale Yeşilırmak, 58 kiloda bronz madalya kazanarak, dünya şampiyonalarında madalya kazanan ilk Türk kadın güreşçi oldu. (2014)
11 Eylül saldırılarının yıldönümünde güvenlik önlemlerini artıran Ankara polisi, Sıhhiye'deki çok katlı otoparkta bir minibüs içinde çok miktarda (300 kilo) patlayıcı madde ele geçirdi. Bölgede alınan geniş güvenlik önlemlerinin ardından, patlayıcı maddenin düzeneği yaklaşık 3 saatte etkisiz hale getirildi. (2007)
New York'un 'İkiz Kule'lerine yolcu uçaklarıyla 2001'de terörist saldırı düzenlendi. ABD, tarihinin en büyük ve kanlı terör eylemini 11 eylül saldırılarıyla yaşadı. Bu saldırılar ABD’nin Ortadoğu başta olmak üzere dünya politikasını değiştirmesine neden oldu. (2001)
İstanbul devlet Güvenlik Mahkemesi, Cumhuriyet gazetesini kapattı. Gazetenin terörle mücadele yasasına aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü. (1994)
Devrimci-Sol örgütünün firari lideri Dursun Karataş, Fransa'da yakalandı. (1994)
Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) 4. Olağan Kurultay'ında Murat Karayalçın genel başkan seçildi. (1993)
Bakırköy Kadın Sığınma Evi açıldı. (1990)
Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına Anavatan Partisi (ANAP) Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut seçildi. (1989)
12 Eylül askeri darbesi sonrası, Süleyman Demirel ilk kez 1986'da Bafra'da halka konuştu. (1986)
Şili'de referandum: General Augusto Pinochet'in görev süresi 8 yıl uzatıldı. (1980)
Amerika Birleşik Devletleri destekli askeri cuntanın yönetime el koymasına direnen Şili Cumhurbaşkanı Salvador Allande 1973'de öldürüldü. (1973)
Kısa adı FİJ olan Uluslararası Gazeteciler Federasyonu 11. Kongresi'ni İstanbul'da yaptı. Kongrede tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması istendi. Basınla ilgili baskıların kalkması talep edildi. (1972)
Ankara'da "Kıbrıs Türktür Komitesi" kuruldu. (1954)
Türkiye, 1944'de Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı. (1944)
Van Gölü ve çevresinde deprem: 194 kişi öldü, 36 köy tamamen yıkıldı. (1941)
Halk Fırkası Genel Başkanlığı'na Mustafa Kemal Paşa seçildi. (1923)
Ölenler
Andy Whitfield, Avustralyalı oyuncu (DY-1971) (2011)
Cem Gürdap, sinema oyuncusu (DY-1955) (2007)
Joachim Fest, Alman yazar (DY-1926) (2006)
John Ritter, Amerikalı aktör (DY-1948) (2003)
Anna Lindh, isveçli siyasetçi (DY-1957) (2003)
Gazeteci Ergun Köknar (2000)
Jessica Tandy, aktris (DY-1909) (1994)
Müzik eleştirmeni Faruk Güvenç. (1982)
Çukurova Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Nöroloji Kürsüsü Başkanı Profesör Dr. Fikret Ünsal 1979'da öldürüldü. (1979)
Salvador Allende, Şili devlet başkanı (darbe sonucu parlamentoda öldürüldü) (DY-1908) (1973)
Sovyetler Birliği liderlerinden Nikita Kruşçev. (1970)
Pakistan Devlet Başkanı Muhammed Ali Cinnah. (1948)
Ressam Nazmi Ziya Güran. (1937)
Doğanlar
Elvan Abeylegesse, Etiyopya asıllı Türk atlet (1982)
Andrea Dossena, italyan futbolcu (1981)
Özlem Türay, tiyatro oyuncusu (1981)
David Pizarro, Şilili futbolcu (1979)
Ludacris, Amerikalı müzisyen (1977)
Gidget Gein, Amerikalı müzisyen (1969)
Harry Connick, Jr., Amerikalı oyuncu (1967)
Beşşar Esed, Suriye devlet başkanı (1965)
Victor Wooten, Amerikalı müzisyen (1964)
Virginia Madsen, Amerikalı oyuncu (1961)
Roxann Dawson, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (1958)
Franz Beckenbauer, Alman futbolcu (1945)
Brian De Palma, Amerikalı film yönetmeni (1940)
Arvo Part, Estonyalı besteci (1935)
Burhan Doğançay, ressam (ÖY-2013) (1929)
Yevgeny Belyaev, Rusya Kızıl Ordu Korosu solisti (1926)
Theodor W.Adorno, Alman filozof, sosyolog, müzikolog ve kompozitör. (ÖY-1969) (1903)
Philipp Bouhler, Alman Nazi liderinden (ÖY-1945) (1899)
"Lady Chatterley'in Aşığı" adlı yapıtıyla ünlü İngiliz romancı D. H. Lawrence. (1885)
Günün Müziği
Günün Atasözü
Canı yanan eşek attan yürük olur.
Herhangi bir durumdan ötürü canı yanıp acı çekmiş olan kimse, aynı durumla bir daha karşılaşmamak için kendisinden beklenilenin üstünde bir çaba gösterir. Öyle ki altından kalkamaz sanılan işleri bile başarır, çok iyi sonuçlara ulaşır.
Harikasın 
